Gas

Hoe herken je het?


Het konijn heeft een harde borrelende buik, of echt doodse stilte (lichte geluidjes is normaal, een beetje zacht borrelen), konijn gedraagt zich anders, wil met rust gelaten worden, ogen half dicht, eet niet, reageert na een tijdje op helemaal niets meer. Konijn ligt in een vreemde houding, half op de zij of met de borst op de grond en de kont omhoog, of zit heel erg rechtop, konijn is onrustig, trapt stro weg, ademt snel, de buik voelt heel hard of heel zacht aan, bij het optillen kan het konijn echt helemaal slap zijn. Je ziet geen keutels of wat natte keutels.

 


Wat moet je doen?


Bel de dierenarts. Als je jouw konijn de verkeerde diagnose geeft en behandeld voor gas, en het blijkt een verstopping te zijn, kan dit zeer nadelig uitpakken.Een dierenartsbezoek kan duidelijkheid geven wat er aan de hand is en samen kunnen jullie de juiste behandeling bepalen. Zorg wel dat je bij een dierenarts uit komt die verstand heeft van konijnen. Je zal niet het eerste konijnenbaasje zijn die op de stoep staat bij een dierenarts die het ziet als onzinnig dat je daar met jouw konijn staat. Met als gevolg dat je de volgende dag een dood konijn hebt.  Dit soort dingen gebeuren nou eenmaal vaak net op ongelukkige momenten zoals in een weekend, 's avonds of op een feestdag. Welk moment het ook is, bel de konijnkundige dierenarts en ga er langs.
Buitenkonijnen moeten gelijk naar binnengehaald worden. Konijnen met gas krijgen het koud en raken dan in shock. Stop je konijn lekker tussen dekens en als hij erg koud aanvoelt geef hem een kruik of snugglesafe. Temperatuur je konijn: normaal is tussen 38,5 en 40 graden, is dit te laag (onder de 37,5) dan moet je met spoed naar de dierenarts. Vervoer je konijn dan warm. De dierenarts zal een infuus geven en soms medicatie.

Zelf kun je een konijn dat gas heeft medicatie geven uit je EHBO doos; er zijn een aantal anti-gas middelen voor baby's die ook voor konijnen geschikt zijn. Bijvoorbeeld Infacol. Geef dit echter alleen in overleg met de dierenarts. Het is namelijk afhankelijk van waar het gas zich bevind of een anti-gasmiddel zal helpen. Je kunt je konijn er ook zieker mee maken! Eerst goed overleggen met de dierenarts dus. Je kunt je konijn wel een buikmassage geven, masseer voorzichtig met je vingertoppen van de bovenkant van de buik omlaag. Als je konijn stil blijft zitten betekend dat dat je konijn het fijn vind, als hij weg wil moet je er mee stoppen.

Probeer je konijn te motiveren te eten, dit zal je konijn pas doen als de pijn weggaat. Geef je konijn elk half uur ook wat water, een paar ml is genoeg, maar een konijn moet drinken. Als je konijn na 12 uur nog niets eet moet je starten met dwangvoeren.  Als dat niet lukt (als je konijn alles uit de mond laat lopen of slap word) ga dan direct naar de dierenarts voor een infuus en medicatie. In het artikel konijnen EHBO kun je zien hoe je een konijn moet dwangvoeren.
Zet je konijn nog niet direct buiten als het over lijkt te zijn, wacht eventjes af om te zien of hij goed opknapt.
Denk er wel aan dat gas geen ziekte op zich is. Het is een symptoom. Het is dus altijd nodig om een dierenarts te raadplegen voor verder onderzoek.


Verstopping

Hoe herken je het?


Het konijn gedraagt zich normaal, maar eet minder en de keutels veranderen, dit kan op verschillende manieren:
- keutels worden steeds kleiner
- kettingkeutels
- keutels krijgen een andere vorm en zij net groter Uiteindelijk stopt je konijn met eten en keutelen als de darmwerking zodanig vertraagd is dat het voedsel in de darmen gaat gisten en gas veroorzaakt.


Wat moet je doen?


Bel ook in dit geval de dierenarts voor je verder iets onderneemt. Zorg er ook nu voor dat je bij een dierenarts uit komt die verstand heeft van konijnen. Je zal niet het eerste konijnenbaasje zijn die op de stoep staat bij een dierenarts die het ziet als onzinnig dat je daar met jouw konijn staat. Met als gevolg dat je de volgende dag een dood konijn hebt.  Dit soort dingen gebeuren nou eenmaal vaak net op ongelukkige momenten zoals in een weekend, 's avonds of op een feestdag. Welk moment het ook is, bel de konijnkundige dierenarts en ga er langs.
Zorg dat je konijn genoeg drinkt! Geef water op de manier van het dwangvoeren. Geef je konijn geen droogvoer en zoveel mogelijk verse donkergroene bladgroentes en maak deze vochtig. Als je droogvoer geeft of gaat dwangvoeren maak je de verstopping erger, omdat het voedsel nergens heen kan.  De darmen zullen dan oprekken en dat is erg pijnlijk voor konijnen. Overleg dus altijd met de dierenarts of dwangvoeren wel of geen optie is. Een konijn met verstopping heeft veel vezels nodig, die stimuleren de darmen. De dierenarts kan een laxeermiddel geven dat je een paar maal per dag moet geven. Let wel op, laxeermiddelen onttrekken vocht aan het konijnenlichaam. Ook hierbij is het dus ontzettend belangrijk dat het konijn voldoende vocht binnen krijgt!
Om verstoppingen te voorkomen, zorg dat je konijn voldoende water drinkt. Ook kun je prozyme of vers ananassap geven. Pas daar er echter wel mee op, in beide zit een enzym wat de haren afbreekt, maar dat enzym breekt ook andere lichaamseigen cellen af. Als je deze middelen geeft op het moment dat jouw konijn al verstopping heeft blijft het lang in de maag en is er een grote kans dat jouw konijn bovenop een verstopping ook nog een maagzweer krijgt.  Zorg er vooral voor dat jouw konijn genoeg water drinkt, om verstopping in het vervolg te voorkomen.
Als de verstopping voorbij is kan het zijn dat de keutels van jouw konijn vreemde vormen hebben. Dat is heel normaal. Zodra de spijsvertering weer goed op gang is, zullen de keutels weer mooi rond worden. Meer informatie over konijnenkeutels in dit artikel.


Op een rijtje

Om het even duidelijk op een rijtje te zetten:
- Beginnende verstopping: water en vezels (hooi en natte groentes). Eventueel ook ananassap of Prozyme geven.
- Verstopping (niet meer eten voorafgegaan door kleine keutels): Direct naar de dierenarts! De dierenarts kan een laxeermiddel geven, pijnstillers en vocht.
- Als je konijn te lang niet eet, begin dan met dwangvoeren. Pas wel op, als je gaat dwangvoeren terwijl er nog niets aan de verstopping is gedaan, komt het niet goed met jouw konijn!

Het is dus altijd verstandig om voor de zekerheid toch contact op te nemen met de dierenarts. Als het een lichte / beginnende aanval is kun je het misschien wel redden met je EHBO-kitje, maar als het langer duurt moet je toch echt de hulp van een dierenarts hebben. Daarnaast is het ook altijd mogelijk dat je dingen toch verkeerd interpreteert, en het misschien wel helemaal geen gas of verstopping is!

Oorzaken

In veel gevallen is gas en verstopping niet het probleem, maar een symptoom van een achterliggend probleem. Er is eigenlijk altijd een achterliggende oorzaak waardoor de problemen ontstaan. Dit kan komen door voedingsfouten, te weinig hooi eten of een slechte kwaliteit brok bijvoorbeeld. Ook stress kan de problemen veroorzaken. Stress kan komen door traumatsche gebeurtenissen zoals het verlies van een maatje, stress van een koppeling, maar bijvoorbeeld ook door de stress die ontstaat als een konijn jeuk heeft bij bijv vachtmijt. 
Ook medische problemen kunnen gas en verstopping veroorzaken. Een zwakke gezondheid door EC of door wormbesmettingen bijvoorbeeld. Problemen met tanden en kiezen, waardoor het voedsel niet juist verwerkt kan worden kunnen ook gas en verstopping veroorzaken. Leg je er dus niet zomaar bij neer dat jouw konijn(en) gevoelig zijn voor deze problemen, maar zoek echt door om de achterliggende oorzaak te achterhalen. Zo kun je zorgen dat de aanvallen minder vaak voorkomen en/of zelfs verdwijnen.