Wij horen er steeds meer van, konijnen met allerlei vage klachten en uiteindelijk is het oordeel e-cuniculi.  Een hele vervelende, moeilijk te behandelen ziekte. Er wordt nog steeds veel onderzoek gedaan naar deze ziekte.  Deskundigen spreken elkaar tegen en het lijkt wel of niemand exact weet wat het juiste is. In dit artikel heb ik aan de hand van de medische onderzoeken die zijn gedaan en de ervaringen van leden van bunnybunch.nl die zelf konijnen met e-cuniculi hebben of hadden alles op een rijtje gezet.


Welke klachten kan een konijn met E-cuniculi hebben?


Hoewel evenwichtsstoornissen en/of schudden met de kop vaak als kenmerken van deze ziekte worden gezien, hoeft een konijn met e-cuniculi deze symptomen niet altijd te hebben. Sommige konijnen hebben alleen last van urinebrand bijvoorbeeld, maar hebben toch e-cuniculi. Ook als je konijn mager wordt, maar er verder geen enkele oorzaak te vinden is, kan het door e-cuniculi komen. Hieronder een lijst met alle mogelijke klachten die bij deze ziekte kunnen horen.

-    Evenwichtstoornissen
-    Schudden met de kop
-    Veel drinken / nierontsteking (veel is meer dan 100ml per kg lichaamsgewicht)
-    Witte vlekken in het oog
-    Verdikkingen van het oog
-    Nystagmus (heen en weer bewegen van de oogbol)
-    Verlammingsverschijnselen
-    Ongecontroleerde bewegingen van de achterhand
-    Slepen met één of beide achterpoten
-    Urinebrand (konijn kan urine niet meer ophouden, huid raakt geïrriteerd)
-    Draainek
-    Rondtollen
-    Gewichtsverlies
-    Attaque/ epileptische aanval

Het komt regelmatig voor dat eigenaren hun konijn wel eens in hebben zien slepen met een pootje of wat urine hebben zien verliezen. Maar na een paar dagen was dat weer weg en vergat de eigenaar het weer. Toch kwam het dan een paar weken of maanden later terug, vaak een stuk erger dan eerst.  Dit zijn toch echt tekenen van e-cuniculi.


Wat doet e-cuniculi?


E-cuniculi is een protozoa of een schimmel. Men weet nog niet wat het exact is, maar het is wel zeker dat het één van deze twee is. Het veroorzaakt ontstekingen in meerdere organen. Vroeger dacht met dat EC alleen de hersenen aantaste, tegenwoordig weet met dan het veel meer schade doet. Het kan zijn dat je konijn hier niet meer volledig van herstelt. Gelukkig zijn er ook positieve verhalen van konijnen die goed herstelt zijn van deze ziekte.
Een konijn kan heel lang drager zijn van deze ziekte, zonder echt ziek te zijn. De ziekte komt dan pas naar voren als het konijn een andere ziekte krijgt of in een stressvolle situatie terecht komt. Volgens de laatste onderzoeken is 50-70% van de konijnen besmet met deze parasiet (passief of actief).


Wat doe je als je konijn (mogelijk) e-cuniculi heeft?


Ten eerste moet je met spoed naar de dierenarts. Die stelt een behandelplan met je op. Heeft je konijn EC, dan raden wij aan om een zo gespecialiseerd mogelijke dierenarts te zoeken die je kan helpen bij de behandeling. Mocht je in de buurt van Utrecht wonen, raden wij bijvoorbeeld dierenkliniek Wilhelminapark aan. Zij behandelen veel konijnen met EC. Maar er zijn gelukkig meer goede dierenartsen te vinden met kennis van konijnen. Kijk bijvoorbeeld in deze lijst op ons forum. Een dierenarts met weinig verstand van konijnen kan de dood van jouw huisdier betekenen, terwijl dat misschien helemaal niet nodig is.

Bloedonderzoek kan uitwijzen of je konijn e-cuniculi heeft.  De antilichamen van e-cuniculi worden namelijk bij zowel zieke als gezonde konijnen in het bloed gevonden.  Veel dierenartsen gebruiken het echter nog wel, omdat er geen andere manier is om EC vast te stellen. Ook is het niet makkelijk om bij een konijn bloed af te nemen. 
Echt zeker weten of je konijn met e-cuniculi besmet was, weet je pas als hij dood is en je pathologisch onderzoek laat uitvoeren. 
Zolang het tegendeel niet bewezen is raden we je echter aan een konijn met bovengenoemde klachten toch zeker te behandelen voor e-cuniculi.  Er vlug bij zijn kan namelijk het verschil zijn tussen dood of leven voor jouw konijn. Aarzel dus niet en begin gelijk met de behandeling, nog voor er onderzoeksresultaten bekend zijn.


Welke medicijnen worden gebruikt voor konijnen met e-cuniculi?


Panacur (Fenbendazol): Dit werkt tegen de parasiet. Het dood hem niet maar remt de ontstekingsverschijnselen af die op en rond de parasiet ontstaan. Vergeet ook niet de hokgenoot mee te behandelen. Voor het zieke konijn geld 1x per dag een hoge dosering voor een periode van ongeveer 2 maanden. Na deze periode kan het nodig zijn om bij terugval opnieuw te behandelen voor een periode van 2 weken. Bij sommige konijnen blijft dit meerdere keren per jaar nodig.  Let wel op, bij langdurig gebruik heeft panacur ook echt nadelige effecten. Zo heeft het effect op het beenmerg en daardoor op de immuniteit.
Metacam (meloxicam) : Pijnstiller en ontstekingsremmer.  Let op, dit mag niet samen met dexamethason gegeven worden!
Cisaral drops (cisapride): een darmstimulerend middel.
Duplocilline: Antibiotica
Baytril (enrofloxacine) : Antibiotica
Enrofloxoral drops (enrofloxacine): Antibiotica
Dexamethason: Gaat zwellingen tegen, dit wordt via injecties toegediend. Dexamethason lijkt alleen nut te hebben bij neurologische problemen. Dit is wel een omstreden middel met nadelige bijwerkingen, onderandere een verlaagde weerstand. Dit middel mag maar een korte periode gegeven worden!
Vitamine B injecties: dit helpt de zenuwcellen bij hun herstel
Vaseline: kun je gebruiken als je konijn last heeft van urinebrand
Carbachol : dit wordt gebruikt als er een blaasverlamming is
Opname: sommige dierenartsklinieken nemen konijnen een aantal dagen op. Dit is omdat sommige medicijnen via infuus of injectie gegeven moeten worden, dit mag je zelf thuis niet. Ook is het erg pijnlijk voor je konijn. De dierenarts kan dan ook de vocht- en voedselopname en ontlasting van je konijn in de gaten houden.
Warmte: Een konijn met e-cuniculi moet je direct naar binnen halen. Kou kan er voor zorgen dat hij de infecties in zijn lichaam niet kan overwinnen. Gebruik een snugglesafe of een veilige kruik om je konijn warm te houden.
Fysiotherapie: Tegenwoordig wordt er steeds meer gebruik gemaakt van dierfysiotherapie. Dit kan een positief effect hebben voor konijnen die last hebben van een verlamde achterhand of een scheve kop.

Denk bij het behandelen van een ziekte als e-cuniculi ook aan de kwaliteit van het leven van je konijn. Als het voor een konijn niet meer leefbaar is, en hij reageert niet of nauwelijks op de medicijnen, bedenk je dan heel realistisch of verder behandelen zin heeft. Inslapen is een mogelijkheid bij deze ziekte als herstel niet haalbaar blijkt te zijn.

Ook nadat je konijn door de ziekte heen is gekomen is het gevaar niet geweken. Tegenwoordig wordt aangeraden om e-cunciculi konijnen rond periodes van stress, zoals vaccinaties en verhuizingen, preventief te behandelen met panacur. Dit gaat dan om een periode van 2 weken voordien tot 2 weken nadien.
Dierenkliniek Wilhelminapark behandeld veel konijnen met EC en heeft op de website een uitgebreid behandelplan staan, waar veel dierenartsen gebruik van maken. Het behandelplan is te vinden via deze link.


Besmettingsgevaar


In de eerste twee maanden is deze ziekte besmettelijk voor andere konijnen. Besmetting gaat via urine of via inhalatie. Behandel dus ook konijnen die in hetzelfde hok leven of in een hok wat direct aan het hok van het zieke dier grenst. Ook via de baarmoeder kan een zwangere voedster haar jongen besmetten.
Zelfs voor mensen kan deze ziekte besmettelijk zijn. Dit is wel heel zeldzaam en komt alleen voor bij mensen met een hele lage weerstand, bijvoorbeeld door aids.
Leeftijd van een konijn speelt geen rol bij de besmetting met e-cuniculi. Bij echt hele jonge konijnen komt het niet veel voor, deze ziekte heeft tijd nodig om zich te ontwikkelen. Er zijn bij bijna alle zieke konijnen momenten van stress voorafgegaan aan de ziekte. Bijvoorbeeld een verhuizing, koppeling, inentingen, vakantieopvang, een operatie of gebitsproblemen.
Hoe voorkom je e-cuniculi?
Omdat je niet weet of en hoe lang jouw konijn al besmet is met e-cuniculi, kan hij het met zich meedragen zonder dat je het door hebt. Wat wel belangrijk is om deze ziekte te voorkomen is om stress zo veel mogelijk te vermijden en om een goed schone omgeving voor je konijnen te creëren. Maak dus elke week het hok schoon en gebruik bij voorkeur een konijnentoilet en verschoon deze dagelijks. Het is helaas niet mogelijk om 100% te voorkomen dat je konijn e-cuniculi krijgt.


Geen e-cuniculi maar wel dezelfde symptomen?


Er zijn nog meer ziekten die voorkomen bij konijnen, waarbij de symptomen overeen kunnen komen. Zo wordt er vaak aan een middenoorontsteking gedacht, tumoren en/of nierfalen. Ook kan een konijn verlamd raken, zonder dat het een besmetting met EC is.  Het advies is toch om bij twijfel, altijd behandeling tegen EC te starten. Hoe eerder je er bij bent, hoe meer kans op overleven. Behandeld, maar blijkt later dat er toch geen sprake was van EC? Dat geeft niets. In de meeste gevallen is het echt "better safe then sorry".  Dus liever behandeld terwij het toch niet nodig was, dan dat je niet behandeld en het later toch EC blijkt te zijn.


Heeft jouw konijn e-cuniculi niet overleefd?


Maak het konijnenhok heel goed schoon en ontsmet alles goed. Ontsmet alle spullen en het hok grondig. E-cuniculi is besmettelijk voor een eventuele volgende bewoner van het konijnenhok. Werk dus nauwkeurig!
Overweeg een autopsie. Het klinkt misschien naar, maar het onderzoek op jouw konijn kan konijnen in de toekomst helpen. Niet alleen kan de autopsie uitwijzen of e-cuniculi de reden was van de symptomen van jouw konijn, het kan ook helpen bij het vinden van behandelmethodes voor konijnen die de ziekte in de toekomst krijgen. De meeste diergeneeskundige universiteiten en ook de gespecialiseerde konijnendierenartsen kunnen een autopsie uitvoeren.